تجزیة ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ های لوبیا چشم بلبلی در شرایط نرمال و تنش خشکی

به منظور محاسبۀ ضرایب همبستگی میان عملکرد دانه و اجزای عملکرد، 31 ژنوتیپ لوبیا چشم بلبلی در دو شرایط آبیاری معمول (بدون تنش) و آبیاری محدود (قطع آبیاری از مرحلة گلدهی تا پایان دورۀ رشد) در طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تهران واقع در کرج در سال زراعی 1390-91 ارزیابی شدند. در این پژوهش صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه های بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد بیولوژیک تک بوته، عملکرد دانۀ تک بوته و وزن صددانه ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در هر دو شرایط تنش و بدون تنش، صفات عملکرد بیولوژیک و تعداد غلاف در بوته بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشتند. نتایج رگرسیون گام به گام در هر دو شرایط نشان داد که حداکثر اختلاف عملکرد دانهۀژنوتیپ ها را می توان به عملکرد بیولوژیک و تعداد غلاف در بوته نسبت داد. نتایج تجزیة علیت بر اهمیت تأثیرات این صفات در عملکرد دانه تأکید داشت. به طور کلی، در هر دو شرایط تنش و بدون تنش، بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه مربوط به عملکرد بیولوژیک بود.نتایج نشان داد که در برنامه های اصلاحی با هدف افزایش عملکرد دانه در ارقام لوبیا چشم بلبلی، بهتر است گزینش براساس صفات عملکرد بیولوژیک و تعداد غلاف در بوته انجام گیرد.